اشعه ماوراء بنفش چیست؟
در این مقاله درباره نگهداری خودرو در برابر اشعه ماوراء بنفش صحبت کنیم اما قبل از این باید جویا شویم که این اشعه به طور واضح چیست؟ اشعه ماوراء بنفش یا UV، نوعی تابش الکترومغناطیسی است که از نور مرئی کوتاه‌تر و از پرتو ایکس بلندتر است. این اشعه به طور طبیعی از خورشید ساطع می‌شود و به سه دسته UVA، UVB و UVC تقسیم می‌شود.
انواع اشعه ماوراء بنفش و اثرات آنها
UVA: این اشعه که بیشترین مقدار اشعه UV را تشکیل می‌دهد، به عمق پوست نفوذ می‌کند و می‌تواند باعث پیری زودرس، چین و چروک و لک‌های قهوه‌ای شود.
UVB: این اشعه که عامل اصلی آفتاب سوختگی است، به لایه‌های بالایی پوست نفوذ می‌کند و می‌تواند باعث قرمزی، درد و التهاب پوست شود.
UVC: این اشعه که خطرناک‌ترین نوع اشعه UV است، توسط لایه اوزون جذب می‌شود و به زمین نمی‌رسد.
محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش در خودرو
شیشه های ماشین مقداری از اشعه ماوراء بنفش را مسدود می کنند، اما نه همه آنها را.
در این مطلب قصد داریم درباره نحوه محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفشی که از شیشه های خودرو وارد می شود، صحبت کنیم:
شیشه جلو: در ماشین های مدرن اکثر شیشه های جلو با لایه ای پوشانده شده اند که اشعه UVB و تا ۵۰ درصد از اشعه UVA را مسدود می کند.
شیشه های جانبی و عقب: این شیشه ها معمولا هیچ گونه محافظتی در برابر اشعه ماوراء بنفش ندارند. آنها ممکن است برخی از اشعه های UVB را مسدود کنند، اما اجازه می دهند اکثر اشعه های UVA عبور کنند.
سانروف: سانروف محافظت کمی در برابر اشعه ماوراء بنفش ارائه می دهد یا اصلاً محافظتی ندارد.
راه های زیادی برای افزایش محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش در خودرو وجود دارد:
دودی کردن شیشه
دودی کردن شیشه (Window tinting): دودی کردن شیشه با استفاده از وسایل جانبی می تواند تا ۹۹ درصد از اشعه UVA و UVB را مسدود کند. با این حال، در اکثر کشورها محدودیت هایی برای میزان تیرگی مجاز برای دودی کردن شیشه ها وجود دارد.
سایبان شیشه
سایبان شیشه (Window shades): سایبان شیشه خودرو یک گزینه مقرون به صرفه تر است که می تواند تا ۵۰ درصد از اشعه ماوراء بنفش را مسدود کند. نصب و برداشتن آنها آسان است، اما ممکن است از نظر ظاهری زیبا نباشند و استفاده از آنها کمی دست و پاگیر باشد.
پوشش‌های محافظ در برابر اشعه ماوراء بنفش با فناوری نانو
پوشش‌های نانو، کاربرد هیجان‌انگیز دیگری از فناوری نانو در محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش را ارائه می‌دهند
پوشش‌های نانو را می‌توان برای بهبود محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش روی شیشه جلو و شیشه‌های خودرو و همچنین بر روی برچسب‌های پنجره اعمال کرد. این پوشش‌های شفاف، لایه نامرئی از دفاع در برابر اشعه ماوراء بنفش را ایجاد می‌کنند. در برخی موارد، پوشش‌های نانو ممکن است مقاومت در برابر خراش یا دفع آب سطح را نیز بهبود بخشند.
مواد مورد استفاده در محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش با فناوری نانو
محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش با فناوری نانو از اصول روش‌های سنتی (جذب و مسدود کردن) پیروی می‌کند، اما بر روی مواد با اندازه ذرات در محدوده نانومتر (میلیاردم متر) تکیه دارد. در اینجا نگاه دقیق‌تری به مواد مورد استفاده در محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش با فناوری نانو خواهیم داشت:
۱. مواد معدنی در مقیاس نانو:
نانوذرات اکسید روی (ZnO): اکسید روی در مقیاس میکرو شده در حال حاضر یک جاذب رایج UV است، اما نانوذرات آن مزایای متعددی را ارائه می‌دهند. اندازه کوچک‌تر آنها قابلیت پخش شدن و عملکرد کلی محصول را بهبود می بخشند.
نانوذرات دی اکسید تیتانیوم (TiO2): مشابه نانوذرات ZnO، دی اکسید تیتانیوم در این شکل، شفافیت و زیبایی ظاهری بهتری را در برچسب های شیشه ماشین و سایر کاربردها ارائه می‌دهد. همچنین به طور موثری اشعه ماوراء بنفش را جذب می‌کند. با این حال، برخی تحقیقات نشان می‌دهند که نانوذرات TiO2 ممکن است نسبت به شکل حجیم آن پیامدهای ایمنی متفاوتی داشته باشد، بنابراین تحقیقات بیشتر بسیار مهم است.
پوشش‌های نانو کامپوزیت: این پوشش‌ها حاوی یک ماتریس پلیمری (ماده‌ای شبیه پلاستیک) هستند که بین آنها نانوذراتی مانند ZnO یا TiO2 جاسازی شده‌اند. این امر امکان ایجاد فیلم‌های نازک و شفاف را فراهم می‌کند که به سطوح مختلف مانند شیشه‌های خودرو یا پارچه‌ها می‌چسبند. نانوذرات موجود در پوشش، اشعه ماوراء بنفش را جذب یا منعکس کرده و محافظت می‌کنند.
نویسنده: هدیه کمایستانی
